"Między słowami" wystawa malarstwa, grafiki i poezji Tomasza Barczyka | Bilety Online, Opis, Recenzje | 2025, 2026

Wystawa prezentuje prace z dwóch cykli, które obecnie dominują w twórczości Tomasza Barczyka.

Chronologicznie pierwszy z nich – Wizualna poezja automatyczna – to cykl, którego początki sięgają 2013 roku. Wtedy właśnie powstały pierwsze grafiki i kolaże, w których obraz budowany był wokół elementu poetyckiego, konstruowanego według określonego systemu. Polega on na rozmyślnym wyselekcjonowaniu słów lub krótkich fraz z przypadkowej strony jednej z książek z księgozbioru autora. Z nich – zgodnie z kolejnością występowania w tekście – powstaje dziesięciowersowy wiersz. Proces pozyskiwania słów ma zatem charakter automatyczny i powtarzalny (losowa strona, stała liczba wersów), jednak ich wybór oraz końcowy zapis stanowią już świadomy akt twórczy. W tym sensie różni się on od dadaistycznych, stochastycznych kompozycji poetyckich budowanych z przypadkowych słów.
Ta autorska forma poetycka staje się następnie osią konstrukcyjną obrazu w ramach wizualnej poezji automatycznej, której genezy można doszukiwać się w tradycji poezji konkretnej.
Odręczny zapis tekstu, zestawiony z geometrycznym anturażem, stał się również inspiracją do syntetycznych, linearnych rozważań w cyklu BOX SYMPTOM, który wyewoluował z wcześniejszej drogi twórczej artysty. Łączy on dwa aspekty od dawna obecne w jego grafikach i obrazach. Pierwszy – geometryczno-konstrukcyjny – odnosi się do porządku i struktury, drugi zaś wynika z poezji automatycznej oraz idei pisma jako śladu na płaszczyźnie, a wręcz pisania jako formy rysunku.
Oba te składniki tworzą harmonijne kompozycje, w których pojawia się także wątek optyczny. Minimalizm oraz ograniczona paleta kolorystyczna – czerni, bieli, szarości i złota – mają ułatwić proces metafizycznego studiowania „czystego obrazu”, pozbawionego oczywistej treści. W tym procesie sztuka staje się intelektualną grą balansującą na styku myśli i wyobraźni, a idea sześcianu (boxu) otwiera przed widzem możliwość wglądu w nieograniczone, abstrakcyjne przestrzenie.

– – –

Tomasz Barczyk urodził się w 1975 roku w Chełmie. W latach 1996-2001 studiował na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu na Kierunku Grafika, które ukończył z wyróżnieniem. Został uhonorowany Medalem Tymona Niesiołowskiego za najlepszy dyplom artystyczny. Od 2002 jest wykładowcą w Katedrze Grafiki w macierzystej uczelni w Toruniu, obecnie na stanowisku profesora uczelni. Tworzy w zakresie malarstwa i grafiki artystycznej, zajmuje się również wizualną poezją automatyczną. Jego prace są nagradzane i wyróżniane w licznych konkursach, m.in. 1. nagroda XIII Quadriennale Drzeworytu i Linorytu Polskiego (2023), nagroda w XII Międzynarodowym Konkursie im. Józefa Gielniaka (2013) czy wyróżnienie w 7. Triennale Grafiki Polskiej (2009).
Jego prace znajdują się m.in. w zbiorach publicznych „Galerii 72” Muzeum w Chełmie, Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu, Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy, Muzeum Okręgowego w Toruniu, Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze oraz w kolekcjach prywatnych w kraju i za granicą.

W dorobku artystycznym ma kilkanaście wystaw indywidualnych (Galeria 72, Chełm; Wozownia Toruń; Galeria Spodki Białystok; Farbiarnia Warszawa) i ponad 200 zbiorowych, np.: Galeria 72 – 50 lat kształtowania przestrzeni dla sztuki – 1972–2022 oraz Odmienne postawy – cztery przestrzenie. Mistrzowie współczesności z kolekcji Galerii 72, Muzeum w Chełmie, 2020/2021; VII i VI Piotrkowskie Biennale Sztuki, galeria Ośrodka Działań Artystycznych, Piotrków Trybunalski; 2019 Ulsan International Woodcut Biennale, Ulsan, Korea Płd.; 9. Międzynarodowe Triennale Grafiki KOLOR W GRAFICE, Wozownia, Toruń, 2018, 2021, 2024; TransPRINT, NOESIS Thessaloniki Sience Center and Technology Museum, Saloniki, Grecja, 2018; Kropka w kropkę / Muzealne mody, Centrum Sztuki Współczesnej, Toruń, 2016; East and West, a good relationship, L’écurie, espace d’art contemporain, Liège, Belgia, 2014 i wiele innych.