FNE 22 Josquin Nieumarły | Bilety Online, Opis, Recenzje | 2025, 2026

FNE 22 Josquin Nieumarły - więcej informacji

Nowy program Björna Schmelzera i zespołu Graindelavoix „Josquin the Undead” wdarł się błyskawicznie na belgijską listę przebojów, plasując się pod Lady Gagą i Adele. Zespół skwitował to błyskotliwym hasztagiem #polyphonyforthemasses – „polifonia dla mas”. Fenomen ostatniego nagrania zespołu Schmelzera jest echem fenomenu samego Josquina Despreza.

O ile w przypadku muzyki dawnej często stykamy się z „rezurekcyjną” retoryką – pisze się o „przywracaniu do życia”, o tyle Josquin od momentu śmierci, po prostu umrzeć nie chciał lub nie mógł. Schmelzer przywołuje słowa niemieckiego wydawcy, który w 1540 roku, prawie 20 lat po zgonie kompozytora, mówił: „Gdy Josquin nie żyje, tworzy więcej utworów, niż za życia”. 

I właśnie ten „pogrobowy” repertuar jest materiałem programu Graindelavoix. To zbiór, który Tielman Susato wydał jako „Siódmą księgę” dzieł kompozytora w 1545 roku w Antwerpii. 

Muzykolodzy dyskutują czy są to opracowania czy przeróbki kompozycji Josquina, jednak sam Schmelzer twierdzi, że to „pierwsze należyte upamiętnienie” kompozytora.

Wybór utworów, które usłyszymy podczas Festiwalu Nowe Epifanie, nosi podtytuł „Lamenty, opłakiwania i tańce śmierci”. Choć składają się nań również pieśni, a wręcz polifoniczne opracowania piosenek o tragikomicznych czy komicznych tekstach, wyczuwalna jest w nich melancholia oraz obsesja śmierci i przemijania. 

Słowa lamentów są przepełnione renesansową retoryką wymieniając starożytne bóstwa, ale w głosach brzmią również echa katolickiej liturgii za zmarłych. Marcin Luter, który uwielbiał Josquina, podsumował ten paradoks pisząc, że te kompozycje „pięknie ujmują różnicę między Prawem, a Dobrą Nowiną, śmiercią i życiem”. 

Wydarzenie w ramach programu muzyki dawnej.