FLAMENCO/BUTOH - 2 spektakle 1 wieczór w Centrum Sztuki Tańca | Bilety Online, Opis, Recenzje | 2025, 2026

FLAMENCO/BUTOH

„BOLERO DE RAVEL” / NTF Teatr Tańca Małgorzaty Matuszewskiej

„ZMIERZCH OPUSZCZONYCH MIAST” Premiera Polska / Sylwia Hanff / Teatr Limen Butoh

2 spektakle – 1 wieczór

Po spektaklach zapraszamy na spotkanie, które poprowadzi Julia Hoczyk

OPISY SPEKTAKLI:

„BOLERO DE RAVEL” / NTF Teatr Tańca Małgorzaty Matuszewskiej

Choreografia: Małgorzata Matuszewska
Muzyka: Maurice Ravel
TT NTF w składzie: Karolina Łucznik, Małgorzata Matuszewska, Anna Ochman, Agata Teodorczyk

Wspólny wieczór ze spektaklem „Zmierz opuszczonych miast” / Sylwia Hanff / Teatr Limen Butoh

„O czym opowiada wachlarz? Zapewne każdy zrozumie jego mowę inaczej. Bolero Teatru Tańca NTF to przede wszystkim opowieść o kobiecie – zmiennej, pełnej pasji i życia.” Justyna Stanisławska

Utwór Maurice’a Ravela jest stylizacją tańca hiszpańskiego o tej samej nazwie – bolero. Został skomponowany w 1928 r. dla zespołu baletowego Idy Rubinstein, a pierwszą w historii tańca choreografię przygotowała Bronisława Niżyńska. Małgorzata Matuszewska w oryginalny sposób przenosi klasyczny temat w przestrzeń współczesnej sceny, nadając mu nowy, świeży wymiar.

Ideą spektaklu jest taneczny dialog dwóch kolorów – bieli i czerni – odzwierciedlających koncepcję ying/yang. Naczelnym elementem kompozycji jest mowa wachlarzy (czarnych i białych), poczynając od perkusyjnych brzmień, poprzez operowanie linią, dynamiką, aż po ukrytą symbolikę. Kolejnym elementem formotwórczym jest struktura utworu, narastające napięcie powściąganej ekstazy i hipnotyzującej rytmiczności. Wynika to bezpośrednio z budowy dzieła Ravela, jednostajnego rytmu granego na werblu połączonego z nieustannie narastającą dynamiką, otrzymaną poprzez włączanie coraz to nowych instrumentów.

Bohaterkami są cztery kobiety. Każda posiada odmienną naturę, jednak łączą się w jeden głos. Nieodparte uczucie siły, kontroli, a jednocześnie zmysłowości i kobiecej miękkości – to wrażenie, jakie uderza odbiorcę.

Premiera „Bolero de Ravel” odbyła się 25 listopada 2017 roku w ramach Europejskich Konfrontacji Tanecznych Zawirowania w Warszawie.

MAŁGORZATA MATUSZEWSKA

Tancerka, choreografka i instruktorka tańca hiszpańskiego, założycielka Teatru Tańca NTF (2000 r.) oraz Fundacji Tradycji i Transformacji Sztuki (2009 r.). Autorka wszystkich projektów artystycznych TT NTF, które charakteryzuje łączenie elementów różnych kultur w jeden, spójny środek wyrazu – w sferze tańca, teatru i muzyki – plastyczność, ciekawa kompozycja. Autorka wielu spektakli tanecznych m.in. “Infantka wedle Kantora” – zwycięskiego projektu w kategorii “grupa” na ogólnopolskim konkursie tańca współczesnego ” Rezydencja – Premiera”, projektów artystycznych m.in. “Bolero Feel project in progress” i edukacyjnych m.in. “Hiszpańskie Rytmy – taniec hiszpański dla dzieci”, społecznego “Taniec w bibliotece – La Danza i el Baile”. Prekursorka tańca flamenco w Warszawie, którym zajmuje się od 1990 roku. Posiada dyplom zawodowego tancerza ZASP. Tańca hiszpańskiego uczyła się u czołowych artystów scen Hiszpanii m.in. takich jak Eva La Yerbabuena, Matilde Coral, Gala Vivancos, oraz choreologów np. María José Luis Mayordomo. Uczestniczyła w szkoleniach z różnorodnych technik tańca i teatru m.in. Improwizacji i Kompozycji Tańca – Elżbieta Wycichowska, technik teatralnych Cricot2 – Andrzej Wełmiński, tańca butoh – Ko Murobushi, tańca indyjskiego – Gitanjali Koland. Brała udział w licznych kursach historii tańca hiszpańskiego, którą zajmuje się intensywnie od 2010 r. Autorka artykułów i tekstów poświęconych tematyce tanecznej m.in. “Taniec w warszawskich bibliotekach” (2018 r.), “Tropem Carmen, tytułowej bohaterki opery Bizeta” (2013 r.). W latach 2004-2013 prowadziła własną szkołę tańca Studio Tańca NTF, aktualnie prowadzi autorskie kursy tańca hiszpańskiego w Instytucie Cervantesa w Warszawie. Występuje z artystami flamenco, muzyki klasycznej, tancerzami i zespołami różnych technik tańca. Prezentowała autorskie choreografie na festiwalach tańca i konferencjach muzycznych. Współpracowała jako tancerka i choreograf z teatrem, operą i telewizją. Związana z Centrum Sztuki Tańca w Warszawie i Związkiem Artystów Scen Polskich ZASP.

NTF TEATR TAŃCA MAŁGORZATY MATUSZEWSKIEJ (TTNTF)

Teatr został założony w roku 2000. TTNTF korzysta z tańca hiszpańskiego jako jednego z wielu środków wyrazu, z połączenia których buduje charakterystyczny dla siebie oryginalny język wypowiedzi artystycznej. Projekty TTNTF prezentowane były na licznych festiwalach sztuki m.in.: Festiwal Sztuki Współczesnej Rozdroże w Warszawie, Międzynarodowy Festiwal Flamenco „Duende” w Poznaniu, Festiwal Sztuki Niezależnej Re:wizje w Warszawie, Warszawska Scena Tańca, Gdański Festiwal Tańca, Warszawskie Dni F.G. Lorki. i wielu innych.

TANIEC FLAMENCO

Forma tańca hiszpańskiego (andaluzyjskiego) powstała w XIX wieku na fali romantycznej mody oraz opozycji, do święcącej w wieku XVIII tryumfy, techniki bailes boleros (będącej fuzją tańców narodowych Hiszpanii i techniki tańca klasycznego). Taniec flamenco utożsamiany popularnie z tańcem Cyganów zamieszkujących od XV wieku Andaluzję jest w rzeczywistości fuzją tańców nagromadzonych przez wieki na ziemi andaluzyjskiej, a następnie aflamencados. Jako aflamencado rozumie się przekształcenie istniejącej formy na modłę flamenco, czyli „al modo de los Gitanos” (w stylu cygańskim). Oznacza to tyle, co tańczyć na sposób cygański, a nie, jak się błędnie potocznie rozumie, tańczyć taniec cygański. Flamenco jest zaliczane do jednej z czterech form tańca stanowiących razem Danza Española (Taniec Hiszpański): escuela bolera, flamenco, clasico español, tańce folklorystyczne. Stanowi również główny element składowy, obok technik klasycznych, tańca clasico español.

„ZMIERZCH OPUSZCZONYCH MIAST” / Sylwia Hanff / Teatr Limen Butoh / PREMIERA POLSKA

Koncepcja i wykonanie: Sylwia Hanff
Muzyka: Pierre Boeswillwald
Wideo: Robert Jędrzejewski i Sylwia Hanff

Performans odnosi się do kulturowego zjawiska postapokaliptycznych wizji świata jako odbicia lęków „społeczeństw ryzyka” i współczesnej cywilizacji. Premiera performansu odbyła się w 2017 r. na Międzynarodowych Spotkaniach Muzyki Akusmatycznej i Butoh «En Chair et en Son» w słynnym ośrodku kultury cyfrowej Le Cube pod Paryżem w 2017 r. Solo Sylwii Hanff w Centrum Sztuki Tańca w Warszawie to polska premiera performansu.

Pierre Boeswillwald o swoim utworze: „Moja wizja to <<istota>> samotnie poruszająca się w bezludnej przestrzeni jak Czarnobyl, Fukushima, Kłomino-miasto widmo, Machu Picchu. W tych wyobrażonych miejscach pojawiają się sonorystyczne wspomnienia – duchy wydarzeń, których przyczyny zostały zapomniane. Samotna istota podąża – jak za swoim przeznaczeniem – za tymi dźwiękowymi obiektami.”

Interpretacja Sylwii Hanff jest inspirowana filmem Andrieja Tarkowskiego „Stalker”. Film opowiada o ekspedycji prowadzonej przez Stalkera do zamkniętego obszaru nazywanego „Strefą”, który sam w sobie jest czymś mistycznym – czującą i myślącą przestrzenią, do której nie stosują się zwykłe prawa fizyki. Centrum „Strefy” stanowi „Pokój”, który spełnia ukryte życzenia i nieświadome pragnienia. Stalker to ktoś, kto posiada zdolność przekraczania granic tego, co nieznane, niebezpieczne i zakazane. To „jurodiwy” – „Święty głupiec”, niewinny w oczach Boga. Takie właśnie „Strefy” można znaleźć w opuszczonych miastach…

Spotkanie po spektaklu poprowadzi Julia Hoczyk.

SYLWIA HANFF

Warszawska artystka, pionierka i jedna z najbardziej rozpoznawalnych tancerek butoh w Polsce. Butoh uczyła się u największych mistrzów. Performerka teatru fizycznego, instruktorka improwizacji tańca i symboliki ciała, nauczycielka jogi i medytacji. Tańca współczesnego i orientalnego uczyła się na wielu międzynarodowych festiwalach i warsztatach tańca w Polsce, Niemczech i Wielkiej Brytanii, tańczyła w międzynarodowych projektach tanecznych, była aktorką zespołu Warszawskiego Teatru Pantomimy przy Teatrze Żydowskim w Warszawie, 10 lat współpracowała z Teatrem Narodowym i Operą Narodową, współpracuje z teatrami fizycznymi i eksperymentalnymi. Magister filozofii UW; menadżerka kultury – od 18 lat organizuje wydarzenia butoh; od 19 lat prowadzi warsztaty pracy z ciałem i medytacji w ruchu. Wszystkie doświadczenia pozwoliły na poznanie warsztatu twórców butoh, metod wypracowanych przez trzy kolejne generacje tancerzy, spowodowały twórczy rozwój i znalezienie własnego stylu. Od 2002 r. prowadzi Teatr Limen Butoh, stworzyła 19 autorskich spektakli solowych i zespołowych oraz wiele etiud i improwizacji. Została opisana w książce „Obecni ciałem. Warsztat polskich tancerzy” Magdaleny Zamorskiej (wydanej w jęz. angielskim pt. Intense Bodily Presence: Practices of Polish Butō przez Peter Lang GmbH, wrzesień 2018) i The Body Revolving Stage. New Dance in New Poland, Jadwigi Majewskiej. Stypendystka Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dyrektorka Artystyczna Butohpolis – Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Butoh w Warszawie.

„Tancerka, która spala wszystko, co stanie na jej drodze. Nieporównywalna z niczym innym gra. Gdyby energię można wizualizować zapewne sala, drzwi, widownia zajęłaby się ogniem”. – Marek Korwitt, jeden ze stażystów i współpracowników Jerzego Grotowskiego.

PIERRE BOESWILLWALD

rancuski kompozytor, pionier muzyki elektroakustycznej; urodził się we Francji w 1934 roku, kształcił się w zakresie muzyki elektronicznej (m. in. studia u P. Schaeffera w Konserwatorium Paryskim oraz GRM), sztuk wizualnych i teatru. W 1953 roku odkrył klub Radiophonique założony przez pisarza Jean Tardieu, który był kolebką muzyki elektro. Tam spotyka i ma możliwość pracy między innymi z takimi artystami jak: Roland Barthes, Pierre Jean Jouve, Montherlant , Claude Jean-Louis Barrault, Piéplu Jean Villar i Maria Casares, Bernard Parmégiani. W 1954 roku uczestniczył w Wolfram Mehring w zakładaniu Teatru Mandrake, w którym rozpoczął swoje pierwsze eksperymenty w zakresie muzyki dla teatru. Potem pracował w teatrze z Jean Gillibert oraz z wieloma reżyserami i instytucjami (Blin, Sorano, Lavelli, Bataille, Maréchal, Comédie Française, Festival de Gavarnie). W kolejnych latach zrealizował szereg „ścieżek dźwiękowych” (około 300) m.in. dla Centrum Pompidou, Sigma Bordeaux, Avignon, CRA. Uprawiał elektroakustyczną improwizację w ramach grupy bezpośredniej ekspresji N Chateauvallons i Opus Christian Clozier Alain Savouret i Jacques Lejeune. Był członkiem Artam (warsztat badań technologii przetwarzania dźwięku). Założył Nicole Lachartre CACL (stowarzyszenie współpracy instrumentalistów i kompozytorów) oraz – wraz z kompozytorem Éric Mulard – Studio Delta p La Rochelle, jest członkiem założycielem i prezesem francuskiej federacji ICEM-UNESCO; członek Towarzystwa Inżynierii audio NY i Międzynarodowej Akademii Muzyki Elektroakustycznej w Bourges. Przez wiele lat nauczał kompozycji muzycznej (Pantin, Evry, IMEB, IRCAM, Lille University, Institut de la marionnette). Założył MEA Plessi Robinsson Bourges i Amiens gdzie nauczał od 1983 do 2002 roku.

BUTOH

Kontrkulturowa forma współczesnego tańca, która narodziła się w Japonii na przełomie lat 50 i 60 XX w. Zrywa z kanonami tradycyjnej sztuki, nie tylko japońskiej. Inspiracją były też ekspresjonizm, koncepcja teatru okrucieństwa Antonin’a Artaud’a, filozofia Nietzsche’go, pisma Bataille’a, twórczość Genet’a. Odwołuje się do ludowej estetyki brzydoty, sam w sobie jest rytuałem wyzwalającym wewnętrzną energię i eksplorującym mroki podświadomości. Z premedytacją ukazuje zakazane dotąd obszary życia. Butoh to taniec, którego istotą jest poszerzona percepcja ciała wyzwolonego z automatyzmów codzienności, poszukiwanie tego, co autentyczne w ciele, tajemniczego piękna, otwarcie na kontakt z Jaźnią i jedność Uniwersum w jego wiecznym cyklu życia i śmierci. Butoh jest stanem jedności umysłu-ciała umożliwiającym subtelne odczuwanie świata wewnętrznego i zewnętrznego, to czyste doświadczenie zmieniających się stanów istnienia. Tancerz, istniejąc na krańcach czasu, otwiera przestrzeń, w której ujawniają się rzeczy niewidzialne.

Organizatorzy projektu CST: Fundacja Artystyczna PERFORM, Fundacja Rozwoju Teatru ‘NOWA FALA’ / HOTELOKO movement makers

Partner projektu: Mazowiecki Instytut Kultury