Widowiska kabaretowe są cenioną formą rozrywki nie tylko ze względu na zabawne skecze i piosenki, które wpadają w ucho, ale przede wszystkim za inteligentny przekaz z przymrużeniem oka. Kiedyś komedianci, kabareciarze, dziś stand uperzy – polski kabaret ma już ponad stuletnią tradycję. Przez dekady liczni artyści zabawiali widzów swoimi dowcipami w różnych lokalach, na deskach teatru, w telewizji, a ich teksty wypełniały strony gazet. Należy jednak pamiętać, że nie zawsze było łatwo -artyści niejednokrotnie musieli się mierzyć z lawiną dodatkowych ograniczeń ze strony cenzury. Niektórzy z nich zajęli szczególne miejsce w naszych sercach. Serdecznie zapraszamy Was do poznania najsłynniejszych twarzy polskiej sceny kabaretowej, zarówno tych historycznych, występujących przed czterdziestu i więcej laty jak i tych bawiących nas dzisiaj.
Spis treści
- Kabaret Dudek
- Piotr Skrzynecki
- Leszek Niedzielski
- Kabaret Moralnego Niepokoju
- Artur Andrus
- Krzysztof Respondek
- Kabaret Ani Mru-Mru
- Drugi Garnitur
- Piotr Bałtroczyk
- Kabaret Limo
- Janusz Rewers
Kabaret Dudek
Dobry kabaret to atmosfera, a w czasach PRL-u jego nieodłącznym tematem był światopogląd. Szczególnie popularne były skecze, które rozbudzały umysł widza bawiąc, a jednocześnie bulwersując -takie właśnie były występy zespołu artystów, którym kierował Edward Dziewoński.
Inauguracja działalności grupy kabaretowej „Dudek” miała miejsce w 1965 roku, w kawiarni „Nowy Świat”w Warszawie. W ciągu dziesięciu lat działalności odbyło się niemal tysiąc występów, w tym około dwieście skeczy, piosenek i monologów, kilkudziesięciu autorów i kompozytorów. Autorami tekstów są przede wszystkim Stanisław Tym oraz Wojciech Młynarski, który dołączył do Dziewońskiego po swoim sukcesie w Opolu, gdzie wygrał festiwal piosenki.
Niektóre utwory mają własną kategorię „stworzone w trasie” – podczas powrotnego rejsu na transatlantyku Batory, po suto zakrapianym balu kapitańskim, Młynarski wraz z Wiesławem Gołasem poświęcili kolejne spotkanie na obserwację przechadzających się po relingu mew. Wtedy to Gołas w żartach rzucił „Dlaczego te mewy tak tupią?”. Zaraz po powrocie Młynarski napisał piosenkę „Tupot białych mew”.
Utwór „Ballada o dzikim zachodzie” także powstał na statku Batory, kiedy to muzyk Tadeusz Suchocki, razem z Wojciechem Młynarskim, obserwowali swoich kolegów paradujących po pokładzie w kapeluszach i butach kowbojskich. Polscy artyści kabaretowi, którzy najsilniej byli utożsamiani z formacją Dudek to wspomniani wcześniej Gołas, Dziewoński a także Irena Kwiatkowska, Jan Kobuszewski i Wiesław Michnikowski.
Piotr Skrzynecki
Reżyser i scenarzysta, kierownik artystyczny kabaretu „Piwnica Pod Baranami„. Oprócz trzymania steru w kabarecie sam dawał wyjątkowe występy improwizacyjne, gdzie łączył powagę z kpiną, głębokie przemyślenia wypowiadane z nonszalancją i estradową rutyną – istny wirtuoz kabaretu.
Piotr Skrzynecki wraz zespołem zjechał cztery strony świata zdobywając wszędzie nagrody i uznanie. Został odznaczony między innymi Złotą Odznaką „Za pracę społeczną dla miasta Krakowa” oraz „Zasłużony Działacz Kultury”.
Scena piwnicy przy Rynku Głównym w Krakowie zrzeszała artystów zajmujących się szeroko pojętą sztuką wykraczającą poza kategorię kabaretu. Tutaj przeplatała się dobra muzyka i spektakle na najwyższym poziomie. Polscy artyści kabaretowi, twórcy poezji śpiewanej, a także muzycy jazzowi chętnie występowali w krakowskiej „Piwnicy pod Baranami”.
Znani wykonawcy jak Marek Grechuta, Grzegorz Turnau czy piosenkarka Ewa Demarczyk „wychowali się na scenie” w Piwnicy. Od 1996 roku cyklicznie odbywa się Letni Festiwal Jazzowy w Piwnicy Pod Baranami, na który przyjeżdżają najlepsi polscy jazzmani oraz znani goście z zagranicy.
Leszek Niedzielski
Satyryk i członek wrocławskiego Kabaretu Elita. Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi oraz Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Występy Elity były wielokrotnie nagradzane na Festiwalu Artystycznym Młodzieży Akademickiej FAMA. Otrzymali także nagrodę na IX Krajowym Festiwalu w Opolu (kategoria: piosenka) utworem „Czym kurna chata bogata”. Grali również w serialu „Chłop i Baba”, którym w 2001 roku zdobyli główną nagrodę na Festiwalu Filmów Komediowych w Lubomierzu.
Kabareciarze, którzy stworzyli Elitę, to Tadeusz Drozda i Jan Kaczmarek. Obecnie w składzie oprócz Niedzielskiego występują Jerzy Skoczylas oraz Stanisław Szelc. Występy Kabaretu Elita można było oglądać już ponad cztery tysiące razy w Polsce i za granicą. Artyści brali udział w około dwustu programach telewizyjnych.
Sześciu tysięcy emisji na antenie lokalnej i ogólnopolskiej dorobiła się audycja Studia 202. Jest to najstarsza na świecie, cyklicznie prowadzona, radiowa audycja satyryczna. Polscy artyści kabaretowi, którzy współtworzyli audycję zgłosili ten fakt do księgi rekordów Guinessa. Z kabaretem Elita występował także gościnnie, znany głównie z filmów komediowych, aktor Andrzej Grabowski.
Kabaret Moralnego Niepokoju
Założony w 1993 roku przez studentów Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego Kabaret Moralnego Niepokoju to jedna z najbardziej rozpoznawalnych polskich grup kabaretowych. Na przestrzeni lat ich twórczość rozszerzała zasięg. Najpierw występowali na imprezach studenckich (debiutancki pokaz programu Królewna, rycerz i smok miał miejsce podczas studenckiego karnawału 1994 roku), potem kabaret zdobył uznanie na przekładzie kabaretów PaKA w 96 roku. Największą, utrzymującą się do dziś popularność kabaret zyskał dzięki telewizyjnym występom na początku XXI wieku. Wtedy też w można było ich zobaczyć w autorskich programach o nazwach Tygodnik Moralnego Niepokoju oraz Miesięcznik Moralnego Niepokoju.
KMN nie spoczywa na laurach i cały czas stara się zaskakiwać swoich miłośników nowymi skeczami i formatami, wśród których największym zaskoczeniem oraz sukcesem były internetowy serial Ucho Prezesa.
Artur Andrus
Dziennikarz, poeta, pisarz, piosenkarz, prezenter telewizyjny i radiowy, Mistrz Mowy Polskiej- lista kompetencji pana Artura jest bardzo długa, jednak to czym kradnie publiczność jest poczucie humoru.
W Programie Trzecim Polskiego Radia prowadził kultowe programy „Powtórka z Rozrywki” oraz „Akademia Rozrywki”. Artur Andrus mówi, że z humorem łatwiej przejść przez życie, dlatego powiązał je z kabaretem. Był gospodarzem kabaretowych spotkań w warszawskiej „Piwnicy pod Harendą” i w łódzkiej „Przechowalni„.
Promotor zjawisk kabaretowych- za co wdzięczni są młodzi polscy artyści kabaretowi. Występował w skeczach u boku znanych artystów związanych z kabaretem. Wcielał się w postać Dziadka w serialu kabaretowym Rodzina Trendych oraz w rolę Jonathana Owensa w improwizowanym serialu komediowym Spadkobiercy.
Kabaret nie jest jedynym polem na którym pan Artur zjadł wszystkie zęby. Ten wszechstronnie utalentowany artysta estradowy ma na swoim koncie wiele nagród muzycznych i literackich. Spod jego pióra wyszły liczne strony książek dla dzieci, które bawią jednocześnie młodszych i starszych czytelników.
Krzysztof Respondek
Artysta kabaretowy i aktor musicalowy . Od 1999 członek duetu kabaretowego Rak, gdzie śpiewa, wygłasza monologi i współtworzy skecze. Kabaret Rak charakteryzuje nieprzeciętny humor w śląskim stylu. Ich żarty powodują salwy śmiechu, a dopracowane w każdym calu występy są niebywałym widowiskiem, jednym słowem- show. Krzysztof Respondek należy do osób zajmujących się również aktorstwem – znany jest z serialu telewizyjnego Barwy Szczęścia, gdzie wcielił się w jedną z głównych ról.
Kabaret Ani Mru-Mru
Kto nie zna Tofika, jednej z najbardziej rozpoznawalnych postaci występujących w skeczach kabaretu Ani Mru-Mru? Ta powstała na przełomie XX i XXI wieku lublińska formacja jest jedną z legend polskiej sceny kabaretowej, a uznanie publiczności i krytyków potwierdzają nagrody zdobyte na przeglądach i festiwalach kabaretowych w całej Polsce.
Skecze kabaretu Ani Mru-Mru, dzięki swojemu niepowtarzalnemu stylowi i talentowi aktorskiem Marcina Wójcika, Michała Wójcika oraz Waldemara Wilkołka bawią zarówno wieloletnich fanów ich twórczości osoby, które dopiero poznają twórczość Ani Mru-Mru.
Warto też pamiętać, że skecze kabaretu z upływem lat nie tracą swojego charakteru i dowcipu, ponieważ bazują one na głównie na satyrycznym komentarzu do codzienności zwykłego człowieka, twórcy omijają tematy polityczne.
Drugi Garnitur
Polscy artyści kabaretowi związani z Formacją Zaś. W ich repertuarze znajdowały się parodie poezji i piosenek socrealistycznych. Artyści zostali zrzeszeni w 1988 roku przez Dariusza Kamysa. Inicjator musiał pożegnać się z kabaretem, gdy został powołany do wojska, a opiekę nad formacją bez dodatkowych ograniczeń przejął Władysław Sikora.
U jego boku mogliśmy podziwiać takich artystów jak Adam Nowak, Tomasz Kowalski oraz rodzynka zespołu Joannę Kołaczkowską, wtedy jeszcze pannę Asię Chudą. Ich występy rozbawiały do łez, a największe sukcesy odnieśli na początku działalności zdobywając dwie nagrody Grand Prix na uznawanym przez kabarety przeglądzie Paka oraz na akademickim festiwalu FAMA.
Skecze Asi tak się spodobały, że otrzymała dodatkowo indywidualne wyróżnienie. Po dwuletniej działalności zespół rozwiązał się i każdy poszedł w swoją stronę. Kołaczkowska wraz z Kamysem zasilili Kabaret Potem (potem z ich inicjatywy powstał kabaret Hrabi), Tomasz Kowalski wspólnie ze znajomymi utworzył Kabaret Ciach, natomiast Adam Nowak zrezygnował z kariery jako komik i założył zespół Raz Dwa Trzy.
Piotr Bałtroczyk
Dziennikarz, kabareciarz, standuper, poeta, konferansjer, satyryk, prezenter w radiu i telewizji, hodowca zbóż…. ciężko znaleźć profesję z którą Piotr Bałtroczyk nie miałby czegoś wspólnego. Jego twarz oraz dowcip wypowiadany charakterystycznym głosem zna wiele osób, ale nie dzięki portalom plotkarskim, a niezwykłej klasie osobistej i najwyższemu profesjonalizmowi z jakim pochodzi do każdego wydarzenia w którym uczestniczy.
Piotr Bałtroczyk obecny jest na polskiej scenie tak długo, że mało kto pamięta kiedy i gdzie zaczynał, a gdyby ktoś spróbował przygotować listę wydarzeń przez niego prowadzonych to mogłoby zabraknąć mu tuszu w długopisie… I właśnie liczba wydarzeń w których uczestniczył najlepiej świadczy o tym, jak doskonale pasuje do estrady a estrada do niego, ponieważ mimo wieloletniej obecności na niej nie stracił nic ze swojej oryginalności i świeżości, a inteligentny dowcip, celna puenta komentująca bieżące wydarzenia bawią zawsze i wszędzie!
Kabaret Limo
Skecze, które najbardziej zapadły w pamięć widzom, to między innymi „Spowiedź” czy „Spotkanie z aniołem”. Dowcipy kabaretu Limo zachwycały jurorów na wszystkich przeglądach zapewniając im wiele nagród.
Występy artystów wielokrotnie podbijały serca publiczności na Pace, kradnąc innym show. Przez piętnaście lat rozśmieszali nas w niesamowity sposób. Kluczem ich sukcesu było to, że artyści sami świetnie bawili się na scenie.
Skecze słynęły z kontrowersyjnych tekstów, przez co zdarzało im się mieć kłopoty. Twórcy liczyli się jednak zawsze z możliwością obowiązywania takowych zgrzytów. W składzie rozwiązanego z końcem 2014 roku kabaretu zobaczyć można było takich artystów jak: Szymon Jachimek, Wojciech Tremiszewski, Abelard Giza i Ewa Błachno.
Janusz Rewers
Inicjator licznych wydarzeń kabaretowych i artystycznych. Współzałożyciel kabaretu Ciach, z którym zdobył wiele nagród na licznych festiwalach. Lider grupy Rewers, o której mówi się „mieszanka kabaretowo-wybuchowa” ze względu na to, że spotykają się tam artyści różnych pokoleń. W latach 2005-2009 był Dyrektorem generalnym Festiwalu Kabaretu w Zielonej Górze. W ostatnich latach performer znany jest z roli Franka Deaylea,w serialu Spadkobiercy, gdzie jego skecze spotykały się z bardzo miłym przyjęciem.
