Kino to najpopularniejsza forma rozrywki, która zachwyca widzów już od samego jej początku. Publiczna projekcja pierwszego filmu w 1895 roku był możliwa dzięki urządzeniu zwanym kinematografem opatentowanym przez Auguste’a i Louis’a Lumière. Zatracenie się w ogromnym kinowym obrazie pozwala na oderwanie się od codzienności i zatopienie się w przedstawionym świecie. Sam obraz to jednak nie wszystko. To, co pozwala wczuć się w w emocje przedstawionych bohaterów, to również muzyka filmowa.
Spis treści
- Najlepsza muzyka filmowa
- Najwięksi kompozytorzy muzyki filmowej w historii kina
- John Williams
- Hans Zimmer
- Howard Shore
- Henry Mancini
- Wojciech Kilar
- Michał Lorenc
- Zbigniew Preisner
W pierwszych filmach niemych muzyka była kluczowym elementem. W Niemczech zapoczątkowano wykonywanie utworów muzycznych na żywo, w trakcie seansu filmowego, ze ścisłą synchronizacją z obrazem kinowym. Na przestrzeni 130 lat przemysł filmowy mocno ewoluował, jednak mimo spektakularnych efektów wizualnych, bez warstwy dźwiękowej magia filmu by nie istniała.
Muzyka filmowa może być ilustracją lub kontrapunktem obrazu przekazując nastrój i przeżycia bohaterów. Styl muzyczny zawsze jest osadzony w przedstawionej historii, dlatego muzyka filmowa to przekrój nie tylko wielu gatunków muzycznych z całego świata, ale i z różnych epok. Koncerty, na których wykonywana jest muzyka filmowa coraz częściej nawiązują do epoki muzycznego kina niemego, łącząc występ orkiestry z wizualizacją obrazów i scen z filmów.
Najlepsza muzyka filmowa
Muzyka filmowa odnosi największy sukces, kiedy nawet osoby, które wcześniej nie widziały filmu, potrafią rozpoznać pochodzącą z niego ścieżkę dźwiękową i odpowiednio połączyć ją z tytułem. W historii kina jest sporo takich przypadków. Chyba każdy potrafi zanucić motyw przewodni z filmu „Różowa Pantera”, „Ojciec Chrzestny” czy „Gwiezdne Wojny”.
Wśród filmów animowanych prym wiodą piosenki z filmów Disneya. Utwory z bajek mają zwykle piękne i z łatwością wpadające w ucho melodie. Nagrywanie piosenek w ojczystych językach sprawia, że są one rozpoznawalne i łatwe do zapamiętania, nawet (a może: przede wszystkim) przez najmłodszych widzów.
Napisanie muzyki do filmu nie jest wcale prostym zadaniem. Muzyka wykorzystana do realizacji filmu powinna dobrze wpasować się w klimat historii i jak najlepiej oddać emocje. Wiele piosenek napisanych specjalnie na potrzeby filmu staje się hitami wszechczasów i są one regularnie puszczane stacjach radiowych. Piosenka „Hungry Eyes”- Eric Carmen jest jednym z hitów, które zabrzmiały w filmie „Dirty Dancing”. Cała ścieżka dźwiękowa z tego filmu jest zaliczana do tak zwanych „złotych przebojów”. W ostatnich latach licznymi nagrodami obsypane zostały utwory z filmu „Narodziny Gwiazdy” z piosenką „Shallow” w wykonaniu Lady Gagi i Bradleya Coopera, a także przepiękne piosenki z musicalu „La la land” z Oscarowym „City of stars”.
Najwięksi kompozytorzy muzyki filmowej w historii kina
Rozwój kinematografii przyczynił się do rozwoju muzyki filmowej jako odrębnego gatunku. Najwięksi kompozytorzy są w stanie dokładnie oddać emocje bohaterów i wprowadzić w odpowiedni nastrój, a muzyka pozostaje z widzami na długo po zakończeniu seansu. Wśród najsłynniejszych gwiazd muzyki filmowej można wyróżnić takich kompozytorów jak
- Hans Zimmer,
- John Williams,
- Henry Mancini,
- Ennio Morricone,
- Danny Elfman,
- Alan Silvestri
- Howard Shore.
Z naszego rodzimego podwórka znani na całym świecie są Wojciech Kilar, Zbigniew Preisner i Michał Lorenc. Przyjrzyjmy się bliżej kilku z nich.
John Williams
John Williams uznawany jest za absolutnego mistrza muzyki filmowej. Jego twórczość jest inspiracją dla wielu kompozytorów tego gatunku. Artysta przelewa swoje wizje muzyczne na papier nutowy od 1952 roku. Jego dzieła na zawsze zapisały się jako największe w historii kina. Nie ma na świecie człowieka, który nie rozpoznałby motywu muzycznego z filmu „Gwiezdnych Wojen” czy „Indiany Jonesa”. Wśród najbardziej kasowych realizacji filmów z udziałem muzyki Johna Williamsa znajduje się „Kevin sam w domu” i trzy pierwsze części filmów o Harrym Potterze. John Williams był zdobył najbardziej prestiżowe nagrody w tym pięć Oskarów za ścieżki dźwiękowe do filmów „Szczęki”, „E.T.”, „Lista Schindlera”, „Gwiezdne Wojny – Nowa Nadzieja” oraz adaptację musicalu „Skrzypek na dachu”. Zdobył dwadzieścia cztery statuetki Grammy, cztery Złote Globy, siedem nagród BAFTA oraz Saturna. John Williams został uhonorowany przez prezydenta Baracka Obamę Narodowym Medalem Sztuki.
Hans Zimmer
Hans Zimmer to obok Johna Williamsa największy twórca muzyki filmowej. Stworzył najpopularniejsze na świecie soundtracki do największych hitów kinowych. Przez blisko 30 lat pracy napisał muzykę do pand 130 filmów. Wśród nich są takie tytuły jak „Gladiator”, „Piraci z Karaibów” i „Incepcja”. Jego utwory były są zawsze cenione przez znawców i krytyków, co miało odzwierciedlenie w licznych nominacjach do Oscarów, Grammy, Złotego Globu i Nagrody BAFTA. Nagrodę Grammy otrzymał za ścieżki dźwiękowe do filmów: „Karmazynowy Przypływ” i „Mroczny Rycerz” zaś za muzykę do filmu animowanego „Król Lew” otrzymał Nagrodę Akademii Filmowej.
Howard Shore
Ten kompozytor jest autorem muzyki do ponad pięćdziesięciu filmów. Swoją pierwszą nagrodę za najlepsza muzykę filmową Howard Shore otrzymał za soundtrack do pierwszej części trylogii „Władca Pierścieni” – „Drużyna Pierścienia”. Otrzymał Nagrodę Akademii Filmowej za muzykę i piosenkę do trzeciej części „Władcy Pierścieni – Powrót Króla”. Muzyka Howarda Shore’a wybrzmiewa także w takich filmach jak: „Milczenie Owiec”, „Aviator”, „Siedem”, „Hobbit” oraz oczywiście wielu, wielu innych.
Henry Mancini
Jeden z najbardziej cenionych kompozytorów muzyki filmowej ubiegłego stulecia. Pracował dla Universal Studios, gdzie przez sześć lat stworzył muzykę do blisko stu filmów, w tym do „Glen Miller Story”, za co dostał nominację do Oscara. Później działał jako niezależny kompozytor. Przez trzydzieści lat współpracował z reżyserem Blakiem Edwardsem i stworzył dla niego muzykę do serii „Różowa Pantera”, filmu „Wielki Wyścig” oraz nagrodzoną Oscarem piosenkę „Moon River”, którą wykonała Audrey Hepburn w filmie „Śniadanie u Tiffany’ego”. Twórczość artysty została doceniona wieloma nagrodami, w tym dwudziestoma statuetkami Grammy, czterema statuetkami Oscara oraz statuetką Golden Globe Award.
Wojciech Kilar
Wojciech Kilar to jeden z najwybitniejszych kompozytorów Polski ściśle związanych z muzyką filmową. Jego utwory ożywiły ponad sto trzydzieści filmów. Współpracował z największymi reżyserami polskiej kinematografi, takimi jak: Andrzej Wajda, Krzysztof Zanussi, Krzysztof Kieślowski, Roman Polański i wieloma innymi. Twórczość Wojciecha Kilara cieszy się międzynarodowym uznaniem. Został wyróżniony wieloma nagrodami i odznaczeniami. Muzyk został doceniony na polskich i zagranicznych festiwalach muzyki filmowej. Wśród wyróżnionych filmów znajduje się „Ziemia Obiecana” i „Szklana Kula”. Za muzykę do filmu „Pan Tadeusz” otrzymał Złotą Kaczkę, natomiast za ścieżkę muzyczną do filmu „Dracula” otrzymał nagrodę Stowarzyszenia Kompozytorów Amerykańskich, czyli ASCAP Award. Była to suita na chór mieszany i orkiestrę. W1998 roku na ulicy Piotrkowskiej w Łodzi została odsłonięto jego gwiazdę w Alei Gwiazd.
Wojciech Kilar jest autorytetem muzycznym, a także inspiracją do działalności twórczej innych artystów. W1991 roku Krzysztof Zanussi nakręcił film pod tytułem „Wojciech Kilar”. Powstała także książka autorstwa Klaudii Podobińskiej i Leszka Polnego pod tytułem „Cieszę się darem życia”, która jest zapiskiem wywiadu z kompozytorem. Ukoronowaniem jego wieloletniej pracy był Złoty Fryderyk za całokształt twórczości przyznany w 2012 roku.
Michał Lorenc
Niezwykle ceniony polski kompozytor, który zadebiutował w branży filmowej pisząc muzykę do polsko-duńsko-francuskiego filmu w reżyserii Macieja Dejczera pod tytułem „300 mil do nieba”, za którą przyznana mu została Nagroda im. S. Wyspiańskiego oraz nominacja do Europejskiej Nagrody Filmowej w kategorii Najlepszy kompozytor. Jego muzyka była wielokrotnie nagradzana na polskich i zagranicznych festiwalach filmowych. Trzykrotnie został laureatem Złotych Lwów za napisanie utworów do filmów „Psy”, „Prowokator” i „Bandyta”. Utwór „Taniec Eleny” z filmu „Bandyta” odniósł sukces na skalę międzynarodową.
Zbigniew Preisner
Preisner jest najbardziej znany z muzyki skomponowanej do filmów w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego i choć najprawdopodobniej kojarzymy go właśnie jako kompozytora z tryptyku: „Trzy Kolory”, czy też z cyklu filmów telewizyjnych „Dekalog”, to współpracował również z wieloma innymi reżyserami, takimi jak: John Irvin, Agnieszka Holland czy Louis Malle. W 1996 roku Zbigniew Preisner otrzymał Cezara za pracę nad filmem „Élisa” Jeana Beckera. Jest także laureatem wielu innych nagród, w tym kolejnego Cezara w 1994 roku za „Trzy kolory: Czerwony” oraz Srebrnego Niedźwiedzia na 47 Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie w 1997 roku za „Wyspę na Bird Street”. Był także nominowany do Złotego Globu za muzykę do filmów „Trzy kolory: Niebieski” i „Zabawa w Boga” – brazylijskiego reżysera – Héctora Babenco.
